1. Amerika Psikoloji Birliği’nin (APA) İlk Kadın Başkanı
Mary Whiton Calkins APA’nın (American Pschological Association) on dördüncü ve ilk kadın başkanıdır.
APA 1892’de kurulan, genel merkezi Washington’da olan dünyaca kabul görmüş, psikoloji üzerine güncel makaleler yayımlayan bir birliktir.
Dr. Calkins 1903 yılında Amerika’daki en ünlü 50 psikolog listesinde on ikinci sırada yer almıştır.
2. Felsefeyle Bağı
Mary Calkins 1863’te Hartford, Conn ecticut’da doğdu. Smith Collega’da felsefe eğitimi aldı ve mezuniyetinin ardından Wellesley Collega’da Yunan felsefesi üzerine dersler vermeye başladı.
Buradaki başarılı öğretme teknikleri bir psikoloji profesörünün dikkatini çekti ve ona bir yıl eğitim alması şartıyla psikoloji öğretimini teklif etti. Mary Calkins bu teklifi kabul etmesine rağmen, o dönemde kadınların psikoloji eğitimi alabilmesine dair olanak yoktu.
3. Başarılarına Rağmen…
1890 yılında psikoloji eğitimine başladıktan sonra Josiah Royce ve William James’ten dersler almaya başladı.
Royce, Mary Calkins’in Harvard’ta akranlarıyla birlikte dersler alması gerektiğini Harvard başkanına sundu. Harvard başkanı kadınlar ve erkeklerin aynı sınıfta ders almasına karşı olmasına rağmen, Royce ve James’in baskısıyla derslere girmesine izin verdi. Tabii bir farkla: Derslere girebilecekti fakat kayıtlı bir öğrenci olmasına izin yoktu.
4. İlk Psikoloji Laboratuarını Kurdu
Gelecek yıl derslere devamıyla birlikte, Mary Calkins Wellesley Collega’ta ilk psikoloji laboratuarını kurdu.
Geçen yıllar boyunca psikoloji alanında geniş bir bilgi birikimine sahip oldu. 1894’te Harvard’a doktora için başvuruda bulundu. Bir psikoloji laboratuarı kurmuş olmasına ve Harvard’taki eğitimini başarıyla tamamlamış olmasına rağmen başvurusu reddedildi.
Daha sonrasında Radcliffe’ten doktora teklifi gelmesine rağmen büyük çalışmalarına göre yetersizliğinden dolayı kabul etmedi.
5. Eserleri
Dr Calkins hayatı boyunca psikoloji ve felsefeyle ilgili pek çok çalışma yaptı. Dört kitap, psikoloji ve felsefe üzerine yüzden fazla makale yazdı.
The Persistent Problems of Philosophy (1907) ve The Good Man and The Good isimli iki eserinde felsefi bakış açısını anlatmıştır.
Çalışmalarını bellek ve benlik üzerine yoğunlaştırdı. Benliğin ve düşüncenin ne olduğuna dair yıllar boyunca yapılan araştırmanın sonunda düşüncenin tanımlanmasının bir yolu olmadığına kanaat etti.
Benliğin ise tanımlanması çok güç olduğunu dillendirdi ve “Bir bütünlük, birçok karakterden biri… Eşsiz bir varlık, ben, ben olduğum için benim ve sen de sen olduğun için sensin…” cümleleriyle açıkladı.
6. Ölümü
Harvard başvurusunu reddettikten sonra çalışmalarına hep devam etti ve eşitlik için çabaladı. Mary Calkins, 1929 yılında kanserden hayatını kaybetti. Sadece Amerikan Psikoloji Birliği’nin ilk kadın başkanı olmasıyla değil psikoloji alanına katkılarıyla ve başarı çabasıyla da tanındı.
Başarılarını, çabalarını, psikolojinin beyaz erkeklerin egemen olduğu, kadınların eğitim almasının ve alınan eğitimin lisansını bile almanın mümkün olmadığı bir dönemde takdir etmek elzemdir.
7. Son Söz
Psikoloji dünyasına yaptığı bunca katkı ve her şeye rağmen bitmek bilmeyen çabasıyla başarılarla geçen bir ömür. Psikolojinin ne olduğuna Dr. Calkins’in yazdığı bir cümleyle yazıyı noktalıyorum. “Yaşadığım her yılda, okuduğum her kitapta, başlattığım ya da onayladığım her gözlemle, psikolojinin çevre, toplum ve fizikle bağlı benlik ya da kişi bilimi olarak algılanması gerektiğine daha derinden inanıyorum.”
Yorumlar